Sterrenbeelden en mythologie

Sterrenbeelden en mythologie

Een sterrenbeeld is een verzameling sterren die tamelijk dichtbij elkaar liggen, door verbinding vormen deze sterren een figuur. Deze figuren of sterrenbeelden werden genoemd naar dingen waarop ze lijken. In de klassieke oudheid werd door Ptolemeus een lijst van sterrenbeelden opgesteld, vele sterrenbeelden die hij benoemde hebben nog steeds dezelfde naam. Er bestaan 88 sterrenbeelden.

De twaalf bekendste sterrenbeelden maken deel uit van de dierenriem of de Zodiak. Dit zijn de twaalf sterrenbeelden waardoor de zon beweegt gedurende een jaar, de zogenaamde ecliptica. Dat er voor iedere maand een sterrenbeeld is klopt niet helemaal, de zon staat namelijk niet altijd even lang in een sterrenbeeld. Dus is er sprake van 13de sterrenbeeld, de slangendrager. Als iemand naar je zonneteken of sterrenbeeld vraagt, dan heeft dit in de astrologie te maken met de plaats van de zon toen je geboren werd. Zo heeft men dus de baan van de zon aan de hemel in 12 delen verdeeld, men begint bij de Ram in het lentepunt.

Steenbok of Capricornus

De steenbok is het astrologische sterrenbeeld van de mensen die geboren zijn tussen 22 december en 20 januari. De steenbok wordt geassocieerd met de Griekse mythe van de geit Amalthea. Deze geit voedde Zeus op in Kreta. Toen een van de hoorns afbrak vulde Zeus deze met allerlei rijkdommen. Deze hoorn is beter bekend onder de naam de hoorn des overvloeds of de cornucopia. De hoorn schonk de houder er van alles wat hij of zij begeerde. Zeus, die de geit Amalthea zo dankbaar was, zette haar aan de hemel als sterrenbeeld.

Vissen of Pisces

Dit astrologisch sterrenbeeld is het teken van de mensen die geboren zijn tussen 20 februari en 20 maart. De meest geschikte tijd om de vissen aan de hemel te zien is in de maanden oktober, november en december.

Zeus was na vele oorlogen de heerser van de schepping geworden. Maar een late nakomer van de titanenstrijd veroorzaakte paniek bij de goden, namelijk het monster Typhon. Typhon bestond uit duisternis en bezat gewelddadige onderaardse krachten. Zijn lijf reikte van op aarde tot aan de hemel. Hij bedreigde meteen vanaf zijn geboorte de goden. Vele goden sloegen op de vlucht en dat deden ook Aphrodite en haar zoontje Eros. Zij waren in paniek naar Egypte gevlucht. Net als andere goden veranderden ze zich in een dier. Aphrodite koos ervoor om haar en haar zoontje in een vis te veranderen. Doordat Aphrodite bezorgd was om haar zoontje verbond ze Eros aan haar. Ze knoopte haar eigen gordel vast aan die van Eros. Toen het gevaar geweken was namen ze terug hun normale gestalten aan. Als eeuwige aandenken hebben ze de vissen, verbonden door een gordel, aan de hemel gezet. Daar waar de knoop van de gordels zich bevindt, daar kunnen we de helderste ster van het sterrenbeeld vissen waarnemen.

Stier of Taurus

De stier is het astrologisch teken van de mensen die geboren zijn tussen 20 april en 20 mei. Het oog van de stier is de helderste ster. Dit sterrenbeeld is te zien van mei tot juni. De kleindochter van Poseidon, die Europa heette, was reeds als jong meisje de lieveling van iedereen. Ze was dan ook bijzonder mooi en lief. Op een dag toen ze langs de zee samen met vriendinnen bloemen aan het plukken was had Zeus haar opgemerkt. Hij werd geïmponeerd door haar schoonheid en kon zijn ogen niet van haar afwenden. Eros had reeds met zijn pijlen Zeus getroffen. Zeus riep zijn bode bij zich, Hermes genaamd, en zei hem dat hij als herder een kudde moest leiden naar de plaats waar Europa woonde. Nog maar net was Hermes vertrokken of Zeus veranderde in een glanzend witte stier. De vacht blonk in het hevige zonlicht en straalde als goud en de hoorns leken wel door kunstenaars vervaardigd. Toen Europa de volgende de dag wakker werd, zag ze een kudde aankomen. Opmerkelijk was dat de kudde onder het gezelschap van aan stier verkeerde. Europa naderde samen met haar vriendinnen de stier, die bleek kalm te zijn. Europa klom op de stier, heel lichtjes begon de stier te stappen en beetje bij beetje versnelde hij. Toen hij aan de zee kwam liep hij er dwars doorheen. Europa die niet wist wat haar overkwam wou gillen, maar ze kreeg niets over haar lippen. Een paar dagen later komen ze op een eiland aan. Daar veranderde de stier in een knappe man. Hij nam haar mee in de bosjes, waar hij haar bevruchtte met zijn goddelijke zaad. Toen ze de volgende ochtend wakker werd was haar knappe man echter verdwenen. Aphrodite kwam toen naar haar en zei: “Vrees niet, Europa. Jij was de uitverkorene van de hoogste de goden. Hij heeft je naar hier gevoerd, want jouw lot zal vanaf nu met dit wereld deel verbonden blijven. Het zal jouw naam dragen en uit jou zal een machtig koningshuis voortkomen.” Het eiland waarop ze was terecht gekomen was Kreta. Europa bracht koning Minos en Radhamanthus voort.

Kreeft of Cancer

De mensen die geboren zijn tussen 22 juni en 20 juli hebben het sterrenbeeld kreeft. De zon vertoeft in dit sterrenbeeld van juli tot augustus.

Hercules die verschillende opdrachten moest vervullen kreeg de opdracht om de Hydra bij de stad Lerna te doden. Hydra was een monster met een hondenlijf en 7 slangenkoppen. Ze had haar hol in een moeras, dus was het bijna onmogelijk voor Hercules om haar te doden. Hij vuurde vuurpijlen op haar af om haar zo uit haar hol te lokken. Zo geraken dezen in een gevecht verwikkeld, maar bij ieder kop dat Hercules ophakt komt er een nieuwe bij. Hydra krijgt hierbij ook de hulp van een krab die met zijn scharen in de voeten van Hercules knijpt. Uiteindelijk komt hij bij het schitterende idee om het bos in brand te steken. Zo kan hij bijna alle koppen verwoesten, maar er is één onsterfelijke bij. Hij slaagt erin om de kop af te hakken en onder een berg stenen te steken, opdat die niet zou terug groeien. De krab komt door toedoen van Hera op een ere plaats aan de hemel, want elk jaar zal de zon hier stil staan op har weg naar het noorden en dan terugkeren naar het zuiden.

Maagd of Virgo

Om dit sterrenbeeld te hebben moet men geboren zijn tussen 23 augustus en 22 september. De helderste ster bevindt zich in de linker hand van de maagd. Men kan het sterrenbeeld gemakkelijk vinden in de maanden april, mei en juni. Persephone, de godin van de puurheid en de onschuld, was de dochter van Demeter en van Zeus. Demeter was de godin van de vruchtbaarheid. Op een dag wanneer Persephone aan het spelen is wordt ze door Hades naar de onderwereld gehaald en maakte hij haar tot zijn echtgenoot. Demeter, die Zeus verweet dat hij niets had gedaan om dit te voorkomen, besloot om zich niets meer van de aarde aan te trekken, met als gevolg dat alles dor en onvruchtbaar werd. Toen besloot Zeus om met Hades te gaan praten, er werd een regeling getroffen dat Persephone een tweede van het jaar op aarde mocht vertoeven en voor de rest van het jaar naar de onderwereld moest afdalen. In de herfst en in de winter is het dus koud en kil omdat Demeter dan aan het rouwen is dat haar dochter niet bij haar is.

Schorpioen of Scorpio

Iemand heeft het sterrenbeeld Schorpioen wanneer die geboren is tussen 24 oktober en 22 november. Men kan deze het beste waarnemen in de maanden juni en juli. Orion, die een zoon van de zeegod Poseidon was, was de knapste man die ooit op aarde had geleefd. Hij werd verliefd op Merope, maar om haar te mogen huwen, moet hij het eiland Chios volledig van wilde dieren bevrijden. Als Orion dat gedaan heeft en zijn bruid in ontvangst verlangt te nemen, weigert de vader van Merope om het huwelijk te laten doorgaan. Orion is daarover zeer verdrietig en zoekt zijn heil in de wijn. Hij drinkt echter teveel en in zijn roes verkracht hij Merope. Haar vader is daarover zo woest, dat hij Orion de ogen uitsteekt. Orion wil graag van zijn blindheid genezen en gaat naar het orakel van Helius. Dat zegt hem dat hij naar het oosten moet gaan en de eerste zonnestralen op zijn dode ogen moet laten schijnen. Na vele omzwervingen lukt het Orion om, gezeten bij de rotsen in het oosten van het land de eerste zonnestralen op te vangen. Hij kan weer zien en keert naar huis terug. Maar onderweg ontmoet hij Artemis, godin van de jacht. Artemis, die beloofd had om nooit ofte nooit met een man om te gaan, wordt verliefd op Orion. Apollo vreest dat van het een het ander zal komen en stuurt een grote schorpioen om Orion aan te vallen. Orion ziet de schorpioen komen en valt haar aan met pijl en boog, maar vergeefs: de schorpioen is onkwetsbaar. Orion wordt gebeten en zal moeten sterven. Maar dan komt Asclepius, die Orion geneest, en de schorpioen met zijn hiel vertrappelt. De dappere jager Orion staat nu aan de hemelkoepel als sterrenbeeld, maar hij staat ver verwijderd van de schorpioen, waar hij nog steeds bevreesd voor is.

Bronnen:
http://www.cielen.eu/sterren/sterrenbeelden 
http://nl.wikipedia.org/wiki/Sterrenbeeld 
http://nl.wikipedia.org/wiki/Dierenriem

Lore & Gaetan